🔸براساس پلان عملیاتی سال ۱۴۰۳ دانشگاه خاتمالنبیین(ص) و با هدف ارتقای ظرفیت اساتید محترم دانشگاه سمینار آموزشی «روش‌های نوین تدریس» توسط آمریت‌های مرکز انکشاف مسلکی و روابط عمومی و امور بین‌الملل دانشگاه خاتمالنبیین(ص) با همکاری آمریت تضمین کیفیت دانشگاه گوهرشاد، دانشگاه غرجستان و ریاست منابع بشری اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی بعد از ظهر امروز چهارشنبه ۱۴۰۳/۰۶/۲۱ در دانشگاه خاتمالنبیین(ص) برگزار شد.
🔸سمینار مذکور با حضور مسئولین و اساتید دانشگاه‌های خاتمالنبیین(ص)، گوهرشاد و غرجستان و اداره تعلیمات تخنیکی و مسلکی پس از معرفی برنامه توسط آقای محمد رضا سیرت با تلاوت آیات قرآنکریم توسط قاری سید رشاد ابدالی آغاز گردید.
🔸پس از آن مطابق اجندای برنامه جناب آقای دکتر عبدالکریم اسکندری معاون علمی دانشگاه خاتمالنبیین(ص) به ایراد سخن پرداخت. دکتر اسکندری ضمن عرض خوش‌آمدگویی به مهمانان برنامه، اهمیت روش‌های نوین تدریس را توضیح داد. به گفته دکتر اسکندری امروزه روش انتقال دانش و تجربیات علمی به محصلان از اهمیت زیادی برخوردار است. وی با بیان دو نوع روش تدریس فعال و روش تدریس غیر فعال افزود که در روش تدریس غیر فعال محور اصلی استاد است نه محصل. در این روش استاد از طریق لکچر و سخنرانی به‌عنوان متکلم وحده به انتقال دانش به محصلان می‌پردازد، در حالیکه در روش تدریس فعال محور اصلی محصل است و این روش به‌عنوان کارآمدترین روش امروزه در جهان معاصر مطرح می‌باشد؛ زیرا هدف آموزش و پرورش تنها انتقال مفاهیم به نسل آینده بشر نیست، بلکه هدف تعلیم و تربیت ایجاد تغییرات مثبت و مطلوب در باورها و نگرش‌های نسل جدید است. بنابراین، هنر این است که در دیدگاه، رفتار و تفکر محصلان تغییرات مثبت، عالمانه و نوینی ایجاد گردد و تلاش شود که علم مطبوع محصل به حرکت درآورده شود و محصل به تفکر و تجزیه و تحلیل وادار گردد تا بتواند از دانش خود در حل مسایل زندگی استفاده نماید.
🔸دکتر سید یوسف موسوی به‌عنوان ارایه‌دهنده اصلی سمینار، ضمن توضیح مفاهیم و کلیدواژه‌های اصلی مورد بحث، بیان داشت که تدریس فعال تغییر نسبتا پایدار در فکر محصل بر پایه مشاهدات علمی است. وی روش تدریس را نیز به دو دسته تحت عنوان روش فعال و روش غیر فعال مطرح نمود و اظهار داشت که اگر تدریس غیر فعال روش سنتی و روش فعال روش مدرن نامیده شود، این نامگذاری خالی از اشکال نخواهد بود.
🔸به گفته دکتر موسوی فلسفه اصلی تفکیک شاخصه‌های روش تدریس فعال و روش تدریس غیر فعال این است که باید دانست تدریس مغز شاگرد را از طریق حواس پنجگانه فعال کرده است یا نه؟ اگر مغز شاگرد فعال شود، روش تدریس فعال است، اگر مغز شاگرد فعال نشود، روش تدریس غیر فعال است.
🔸دکتر موسوی بیان نمود که تدریسی که در یک صنف انجام می‌شود دارای سه ضلع آموزشی است. این سه ضلع عبارتند از استاد، شاگرد و تکنالوژی آموزشی. به گفته دکتر موسوی هر نوع ابزار و تجهیزات کمکی که برای درک بهتر شاگرد به کار گرفته می‌شود، در زمره تکنالوژی آموزشی قرار می‌گیرد. بر این اساس، چهار رویکرد قابل تفکیک است؛ رویکرد معلم‌محور با استفاده از تکنالوژی آموزشی پیشرفته، رویکرد معلم‌محور با استفاده از تکنالوژی غیر پیشرفته، رویکرد شاگردمحور با استفاده از تکنالوژی پیشرفته و رویکرد شاگردمحور با استفاده از تکنالوژی غیر پیشرفته. طبعا رویکردهای چهارگانه مذکور در وضعیت‌ها و حالات مختلف از شدت‌ها و ضعف‌های متفاوتی برخوردار خواهند بود.
🔸دکتر موسوی ضمن برشمردن انواع مختلف روش‌های فعال و غیر فعال تدریس به توضیح روش‌های معلم‌محور و شاگردمحور پرداخت و افزود در روش‌های تدریس معلم‌محور، محور اصلی معلم است و هدف در این نوع روش کسب نمره بالا می‌باشد و تدریس و ارزیابی دو مقوله جدا از هم هستند. به گفته دکتر موسوی آموزش مستقیم و رو در رو نیز روش سنتی است. در این روش استاد دارای ویژگی‌هایی چون اقتدار رسمی، مدل شخصی و متخصص بوده و شاگرد مقلد خوبی است.
🔸علاوه‌بر موارد فوق، روش تدریس شاگردمحور نیز توضیح داده شد. گفته شد که هرچند در این روش نیز استاد هم‌چنان قدرتمند است، اما این روش اجازه نمی‌دهد که قدرت استاد باعث غیر فعال بودن شاگرد گردد. در این روش استاد نقش تسهیل‌کننده را دارد و ترس و استرس محصل را از بین می‌برد.
🔸روش یادگیری پژوهش‌محور از موضوعات دیگری بود که در این سمینار توضیح داده شد. دکتر موسوی بیان داشت که در این روش سوالات به‌گونه‌ای مطرح می‌شوند که هدف مورد نظر را برآورده نمایند. این پرسش باید بتواند در صنف تحرکی ایجاد کند و باعث شود که همه اعضای صنف فعال شوند. این روش نه صرفا یک روش، بلکه استراتژی نوینی است برای آموزش و یادگیری شاگرد. در این روش تاکید بر چگونگی حل مسأله است نه پاسخ مسأله. این روش شاگرد را مبتکر و خلاق بار می‌آورد.
روش تدریس پژوهش‌محور به‌عنوان روش پیشنهادی از سوی دکتر موسوی جهت به‌کارگیری توسط استادان برای آموزش محصلان مورد تاکید قرار گرفت.
🔸این سمینار با دعائیه دکتر محمد رحیم اصغری آمر دیپارتمنت حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه خاتمالنبیین(ص)، توزیع لوح‌های تقدیر به استادان و گرفتن عکس دسته‌جمعی پایان یافت.
🔸دانشگاه خاتمالنبیین(ص)، از همکاری‌های همیشگی تلویزیون خوش‌نام تمدن در زمینه پوشش خبری برنامه‌های علمی دانشگاه، سپاسگزاری ویژه می‌نماید.
