به تاریخ سه‌شنبه، ۱۳ عقرب ۱۴۰۴، دانشکده علوم اجتماعی پوهنتون خاتم‌النبیین(ص) سمیناری علمی تحت عنوان «شریک‌سازی نتایج تحقیقات علمی اساتید دانشکده علوم اجتماعی» در لکچر‌هال این پوهنتون برگزار کرد.
این نشست علمی با حضور گسترده اساتید و محصلان برگزار شد و هدف آن ترویج فرهنگ پژوهش، ایجاد هم‌افزایی علمی میان استادان و تقویت پیوند میان نظریه و عمل در عرصه علوم اجتماعی عنوان گردید.
در آغاز برنامه، دکتر سیدمحمد داود علوی، رئیس پوهنحی علوم اجتماعی، به ارائه نتایج پژوهش خویش با عنوان «نقد و ارزیابی نظریه اقتباس قرآن از تورات و انجیل با رویکرد کلامی ـ فلسفی» پرداخت.
دکتر علوی ضمن تشریح پیشینه تاریخی این نظریه در میان خاورشناسان و اندیشه‌ورزان غربی، بیان داشت که شبهه اقتباس قرآن از متون یهودی و مسیحی، یکی از قدیمی‌ترین چالش‌هایی است که متوجه قرآن کریم شده است. دکتر علوی توضیح داد در این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی ـ انتقادی و بهره‌گیری از منابع تاریخی و تفسیری، نشان داده شده که شباهت‌های موجود نه ناشی از اقتباس، بلکه نتیجه وحدت منبع وحیانی و استمرار پیام الهی در ادیان آسمانی است. او افزود که قرآن نه تکرار تورات و انجیل، بلکه تصحیح و تکمیل آن‌هاست و از نظر ساختار زبانی، محتوایی و سبک بیان، ویژگی‌هایی دارد که هیچ کتاب بشری یا دینی دیگری در آن سطح قرار ندارد.
در ادامه، استاد روح‌الله صادقی، معاون امور محصلان پوهنتون و دومین سخنران سمینار، مقاله پژوهشی خود را با عنوان «نظام تعلیمی افغانستان در دوره ظاهر شاه» ارائه کرد. وی ابتدا تصویری تاریخی از نظام آموزشی دوره ظاهرشاه ارائه داد و گفت در آن زمان، نظام تعلیمی کشور وارد مرحله‌ای از نوسازی و سازمان‌یافتگی شد.
استاد صادقی توضیح داد که اصلاحات آموزشی ظاهر شاه منجر به تأسیس مکاتب متوسطه و عالی در مرکز و ولایات و افزایش شمار متعلمان گردید. با این حال، به گفته استاد صادقی، چالش‌هایی مانند تعلیم به زبان غیر مادری و کمبود معلمان مسلکی از موانع اصلی پیشرفت پایدار در آن دوره بود. وی افزود بازخوانی تجربه تاریخی نظام تعلیمی افغانستان می‌تواند برای سیاست‌گذاران امروز آموزنده باشد، او همچنین چند پیشنهاد سازنده برای بهبود وضعیت نظام تعلیمی افغانستان ارائه نمود.
در بخش پایانی برنامه، دکتر علی‌رضا ناصری، آمر فرهنگی پوهنتون خاتم‌النبیین (ص)، یافته‌های پژوهش خود را تحت عنوان «آسیب‌شناسی تفسیر علمی قرآن با نگاهی به روش آیت‌الله العظمی محسنی (ره)» با حاضران شریک ساخت. وی در مقدمه سخنانش، آیت‌الله محسنی را از چهره‌های برجسته‌ی علمی و فکری معاصر افغانستان دانست و سه ویژگی مهم ایشان را ــ عالم به زمان بودن، ژرف‌اندیشی و تواضع علمی از رموز موفقیت او در عرصه اجتهاد و پژوهش معرفی کرد. دکتر ناصری در ادامه، ضمن تبیین مفهوم تفسیر علمی و اهمیت آن در پیوند میان دین و دانش تجربی، تأکید کرد که هرچند این رویکرد می‌تواند به فهم نو از آیات بینجامد، اما در صورت افراط یا عدم التزام به مبانی تفسیری، به تحمیل نظریات علمی بر متن قرآن منجر می‌شود. وی روش تفسیری آیت‌الله محسنی(ره) را نمونه‌ای از اعتدال روش‌شناختی دانست که در آن، نه از علم غفلت می‌شود و نه متن مقدس در برابر فرضیات علمی قرار می‌گیرد.
در پایان برنامه، حاضران پرسش‌هایی درباره شیوه‌های پژوهشی، اعتبار منابع و نتایج هر تحقیق مطرح کردند و فضای گفت‌وگوی علمی پویایی میان استادان و دانشجویان شکل گرفت. شرکت‌کنندگان با ابراز رضایت از برگزاری چنین نشست‌هایی، بر ضرورت استمرار برنامه‌های علمی مشابه در راستای تقویت روحیه تحقیق، تفکر انتقادی و ارتقای جایگاه علمی پوهنتون خاتم‌النبیین (ص) تأکید کردند.
